مقالات

گاز متان؛ از مشخصات تا خطرات آن

متان، یکی از انواع گازهای گلخانه‌ای، گازی که پس از دی اکسید کربن، بیشترین تأثیر را در تغییرات آب و هوایی دارد. در کنار این معایب، این گاز فواید بی‌شماری دارد که یکی از آن‌ها، تولید گاز طبیعی است، گازی که هرروزه به هنگام پخت و پز و در خودروهای خود به عنوان سوخت استفاده می‌کنیم.

در یکی دیگر از مقالات، قرار است همراه یکدیگر به گاز متان بپردازیم و تمامی آنچه را که نیاز است پیرامون این گاز بدانید توضیح دهیم. پس، از شما می‌خواهیم تا انتها ما را همراهی کنید.

  • خصوصیات گاز متان: بی رنگ، بی بو، انحلال پذیری کم در آب
  • کاربردهای گاز متان: سوخت خودرو، نیروگاه‌های برق، تولید آمونیاک، تولید مواد شیمیایی، سوخت موشک، ضدیخ، ضدعفونی کننده، اجاق گاز
  • معایب گاز متان: اثر گلخانه‌ای و گرم شدن زمین

گاز متان چیست؟

بسیاری از شما ممکن است نام این گاز را شنیده باشید اما ندانید گاز متان چیست؟

متان، گازی بی رنگ و بی بو که به وفور در طبیعت یافت می‌شود. بخش عمده این گاز محصول فعالیت‌های انسانی است. ساده‌ترین عضو گروه آلکان‌ها یا پارافین‌ها بوده که از یک اتم کربن و چهار اتم هیدروژن تشکیل می‌شود. فرمول شیمیایی آن، CH4 است. گاز از ویژگی‌ها و خصوصیاتی برخوردار است که در ادامه به آن‌ها پرداخته می‌شود.

مشخصات و ویژگی‌های گاز متان

همانطور که بیان شد، متان فاقد هرگونه رنگ و بو است. این گاز، سبک‌تر از هوا بوده و انحلال‌پذیری کمی در آب دارد. به راحتی در هوا می‌سوزد و تولید دی اکسید کربن و بخار آب می‌کند. جدول زیر، برخی دیگر از ویژگی‌های گاز متان را نشان می‌دهد.

خواص شیمیایی و فیزیکی گاز متان
جرم مولکولی16.04 g/mol
جرم مخصوص0.554
دانسیته0.656 kg/m³
نقطه ذوب−182.5 °C
نقطه جوش−161.50 °C

کاربرد گاز متان: از سوخت اتومبیل تا اجاق گاز

گاز متان، جزء اصلی تشکیل دهنده گاز طبیعی محسوب می‌شود (50 تا 90 درصد آن را متان تشکیل می‌دهد)، گازی که به عنوان سوخت در خودروها و اجاق گاز استفاده می‌شود. متان، کاربردهای دیگری نیز دارد که عبارتند از:

  • سوخت موشک، ماده ضدعفونی کننده و ضد یخ
  • نیروگاه‌های تولید برق که سوخت آن‌ها گاز است.
  • تولید مواد شیمیایی نظیر متانول، کلروفرم، تتراکلرید کربن و نیترومتان
  • تولید آمونیاک که برای ساخت مواد منفجره و کودهای شیمیایی استفاده می‌شود.
  • سوختن ناقص متان تولید کربن سیاه می‌کند که به عنوان یک عامل تقویت کننده برای لاستیک خودرو مفید است.

گاز متان چگونه تولید می‌شود؟

بخش عمده گاز متانی که در جهان یافت می‌شود ناشی از فعالیت‌های انسانی است، که از جمله آن‌ها می‌توان به تولید و سوزاندن گاز طبیعی و زغال سنگ، احتراق زیست توده (بیومس)، دامپروری و دفن زباله اشاره کرد.

علاوه بر فعالیت‌های انسانی، تولید گاز متان در طبیعت نیز اتفاق می‌افتد که شامل تجزیه مواد گیاهی در زیر آب (گاز مرداب در تالاب‌ها)، فرآیندهای گوارشی موریانه‌ها، آتشفشان‌ها، منافذ موجود در کف اقیانوس و رسوبات هیدرات متان در قطب‌های جنوب و شمال می‌باشند.

خطرات گاز متان

یکی از مهم‌ترین معایب گاز متان، اثر گلخانه‌ای  و گرم شدن زمین است. جالب است بدانید از زمان انقلاب صنعتی تاکنون، این گاز مسئول 30 درصد از افزایش گرمایش جهانی بوده است. سؤالی که ممکن است برای بسیاری از افراد پیش آید این است که آیا گاز متان برای انسان خطرناک است؟ این گاز فاقد خاصیت سمّی بودن است؛ اما ترکیب آن با گازهای دیگر می‌تواند کشنده باشد. متان جایگزین اکسیژن موجود در خون می‌شود که این موضوع عوارضی مثل سردرد و سرگیجه را برای فرد به همراه دارد.

متان و نقش مهم آن در زندگی روزمره ما

امیدواریم که مقاله گاز متان، اطلاعات مفیدی در اختیار شما قرار داده باشد. در این مقاله بیان کردیم که این گاز اگر چه نقش مهمی در گرمایش کره زمین دارد، اما، بخش اصلی گاز طبیعی را تشکیل می‌دهد که روزمره از آن استفاده می‌کنیم. همچنین، به این موضوع اشاره شد که تولید گاز متان می‌تواند منشأ طبیعی داشته باشد یا توسط انسان صورت گیرد.

در پایان، خوشحال می‌شویم سؤالات، نظرات و پیشنهادات خود را از قسمت بیان دیدگاه‌ها همین مقاله با ما به اشتراک بگذارید. کارشناسان ما آماده پاسخگویی و راهنمایی شما خوانندگان عزیز هستند.

منابع

https://byjus.com/chemistry/methane/

https://www.britannica.com/science/methane

https://www.worldbank.org/en/programs/gasflaringreduction/methane-explained

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *